Năm 1962, trước yêu cầu bồi dưỡng, đào tạo cán bộ để mở rộng và duy trì phong trào cách mạng, xây dựng và phát triển lực lượng trong toàn tỉnh cho công cuộc đấu tranh chống chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ, Tỉnh ủy Bình Thuận đã quyết định thành lập Trường Đảng tỉnh Bình Thuận - lấy tên Trường Đảng Trần Phú.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, thầy trò nhà trường vừa chiến đấu, vừa học tập. Lớp học đầu tiên của Trường Đảng Trần Phú được tổ chức vào mùa nắng năm 1962 (Khóa 1, lớp đầu tiên của trường - đào tạo, giảng dạy chương trình cơ sở); thời gian học gần một tháng; với khoảng 30 học viên. Và từ đó đến ngày quê hương hoàn toàn thống nhất, nhà trường đã triển khai được nhiều hệ lớp với hàng nghìn lượt học viên. Riêng hệ lớp đào tạo tập trung, mở được 25 lớp với khoảng 1.000 lượt học viên.
Đất nước thống nhất, Trường Đảng Thuận Hải được thành lập vào ngày 15/5/1976 theo Nghị quyết số 1133 NQ/TU, ngày 15/5/1976 của Tỉnh ủy Thuận Hải. Từ đó cho đến trước ngày chia tách tỉnh, trường đã mở được 33 lớp hệ đào tạo với 2.736 học viên; 32 lớp hệ bồi dưỡng với 4.331 học viên.
Thực hiện Nghị quyết kỳ họp thứ 10, ngày 26 tháng 12 năm 1991 của Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (khóa VIII) về việc chia tách tỉnh Thuận Hải thành hai tỉnh: Bình Thuận và Ninh Thuận. Tỉnh ủy Thuận Hải ban hành Nghị quyết số 17/NQ-TU TH, ngày 18/01/1992 chỉ đạo thực hiện nghị quyết của Quốc hội về việc chia tách tỉnh. Trên cơ sở đó, Trường Đảng Thuận Hải xúc tiến việc chia tách thành Trường Đảng Bình Thuận và Trường Đảng Ninh Thuận. Và từ tháng 5 năm 1992, Trường Đảng Bình Thuận (sau này là Trường Chính trị tỉnh Bình Thuận) chính thức thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình trong điều kiện, tình hình mới. Từ năm 1992 - 2012, nhà trường mở được 102 lớp hệ đào tạo với 8.345 học viên; 356 lớp hệ bồi dưỡng với 42.152 học viên. Từ năm 2013 đến nay, nhà trường đã triển khai được 48 lớp hệ đào tạo với 3.780 học viên; 140 lớp hệ bồi dưỡng với 17.591 học viên.
Kết quả trên cho thấy, tốc độ mở lớp qua từng thời kỳ nhanh hơn, trong đó các lớp hệ bồi dưỡng tăng gấp đôi về số lượng và phong phú về loại hình. Chương trình, nội dung đào tạo, bồi dưỡng ngày càng phong phú, đa dạng; phương thức mở lớp được thay đổi phù hợp theo từng giai đoạn đáp ứng nhu cầu từng đối tượng. Chất lượng giảng dạy của nhà trường ngày càng được chú trọng nâng cao.
Có được những kết quả trên là nhờ những nguyên nhân cơ bản sau:
Sự quan tâm, chỉ đạo của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh qua các thời kỳ. Sự phối hợp, tạo điều kiện thuận lợi của các ban, ngành, đoàn thể, các địa phương trong tỉnh.
Sự quyết tâm của Đảng ủy, Ban Giám hiệu trong khắc phục khó khăn lãnh đạo nhà trường hoàn thành nhiệm vụ. Tinh thần đoàn kết của đội ngũ cán bộ, giảng viên vì hoạt động chung của đơn vị.
Hoạt động phối hợp, liên tịch giữa các tổ chức đoàn thể trong nhà trường tạo thêm động lực, nguồn lực khuyến khích đội ngũ cán bộ, giảng viên phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ.
Đội ngũ giảng viên nhận thức được vai trò quan trọng của mình trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cho tỉnh nhà vì thế đã phấn đấu học tập nâng cao trình độ, kỹ năng sư phạm, trau dồi đạo đức, tác phong, luôn kiên định lập trường tư tưởng chính trị của người giảng viên trường Đảng.
55 năm cùng với nhiều biến đổi của đất nước và tỉnh nhà, Trường Chính trị tỉnh Bình thuận đã không ngừng kế thừa truyền thống, phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế, khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ cao quý của mình mà Đảng đã giao phó. Hiện nay, để thực hiện Nghị quyết số 32-NQ/TW, ngày 26/5/2014 của Bộ Chính trị về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý, kết luận số 117-KL/TW. ngày 20/11/2015 của Ban Bí thư về công tác đào tạo, bồi dưỡng tại các trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Kế hoạch số 19/KH-HVCTQG, ngày 17/2/2016 của Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh về thực hiện Kết luận số 117-KL/TW, ngày 20/11/2015 của Ban Bí thư về công tác đào tạo, bồi dưỡng tại các trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Thông báo kết luận số 544/TB-HVCTQG, ngày 20/7/2017 về kết luận của Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tại buổi làm việc với Tỉnh ủy, UBND; Trường Chính trị tỉnh Bình Thuận cần phải:
Thứ nhất; Phải làm tốt công tác chính trị tư tưởng, giáo dục truyền thống cách mạng; phải xây dựng được lòng tự hào về truyền thống của nhà trường, ý thức kế thừa di sản tốt đẹp của các thế hệ cán bộ, giảng viên và học viên nhà trường cho CCVC Trường Chính trị tỉnh Bình Thuận, nhất là cho đội ngũ giảng viên trẻ. Đồng thời quyết tâm triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Hội nghị trung ương 4 (khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ và Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Thứ hai; Phải giữ vững khối đoàn kết trong đơn vị, nhất là đội ngũ cán bộ chủ chốt phải đồng tâm, đồng thuận trong lãnh đạo đơn vị. Phát huy được sức mạnh tổng hợp của cấp ủy, Ban Giám hiệu, các tổ chức đoàn thể, đội ngũ cán bộ, giảng viên và học viên.
Thứ ba; Nhanh chóng xây dựng đội ngũ giảng viên đủ về số lượng, mạnh về chất lượng theo hướng đáp ứng các tiêu chí để xây dựng Trường Chính trị chuẩn trong thời gian sớm nhất.
Thứ tư; Nghiêm túc thực hiện nội quy, quy chế do Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh ban hành; giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương trường Đảng. Nội dung, chương trình đào tạo, bồi dưỡng phải được bổ sung, chỉnh sửa, thay đổi kịp thời phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của đất nước và tỉnh nhà theo từng giai đoạn.
Năm mươi lăm năm chặng đường đã qua, phát huy truyền thống cách mạng đã được hun đúc từ trong chiến tranh gian khổ, tinh thần vượt khó khăn thời bao cấp; trong giai đoạn đổi mới, hội nhập hiện nay, cán bộ, viên chức và giảng viên Trường Chính trị tỉnh Bình Thuận vẫn vững tin vào sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, tâm huyết với nghề, không ngừng trau dồi đạo đức cách mạng, thường xuyên học tập nắm bắt tri thức mới. Tập thể nhà trường quyết tâm xây dựng Trường Chính trị tỉnh Bình Thuận ngày càng lớn mạnh, góp phần đưa tỉnh Bình Thuận trở thành một tỉnh giàu mạnh, phồn vinh./.