Thứ nhất, đường lối kháng chiến chống Mỹ, cứu nước là một đường lối đúng đắn, sáng tạo, độc lập, tự chủ. Đó là đường lối kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, tiến hành đồng thời hai chiến lược cách mạng ở hai miền nhằm một mục tiêu chung là chống Mỹ, cứu nước, giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc. “Đây là một chiến lược đầy sức mạnh và là một chiến lược mà chưa xuất hiện một đối trọng nào chống lại được một cách thành công”1.
Thứ hai, nghệ thuật tiến hành chiến tranh nhân dân sáng tạo. Đó là nghệ thuật tổ chức cả nước cùng đánh giặc, cả nước cùng tiến công; là nghệ thuật phối hợp sức mạnh quân sự, chính trị, ngoại giao… vào thực hiện mục tiêu chung là giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Thứ ba, xây dựng căn cứ địa cách mạng, hậu phương kháng chiến vững chắc.
Trong những năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Đảng ta chủ trương xây dựng miền Bắc vừa là căn cứ địa cách mạng của cả nước, vừa là hậu phương lớn của cuộc kháng chiến, vừa là tiền tuyến trực tiếp chiến đấu quyết liệt với không quân và hải quân Mỹ. Bên cạnh, Đảng ta còn chăm lo xây dựng và mở rộng những vùng căn cứ, vùng giải phóng ngay tại chiến trường miền Nam để làm hậu phương tại chỗ. Các vùng giải phóng, căn cứ hậu phương tại chỗ có thế liên hoàn trên cả 3 vùng chiến lược, nối liền với các chiến trường và với hệ thống các nước XHCN. Chú trọng xây dựng tuyến đường giao thông, vận chuyển chiến lược thông suốt, chi viện từ hậu phương lớn miền Bắc vào tiền tuyến lớn miền Nam.
Thứ tư, Phát huy sức mạnh đoàn kết toàn dân, đoàn kết quốc tế, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại để chống đế quốc Mỹ. Trên cơ sở sự đoàn kết của dân tộc, Việt nam còn mở rộng sự đoàn kết với các nước láng giềng, bè bạn khắp thế giới, như liên minh với Lào và Camphuchia trên cơ sở Đông Dương là một chiến trường; tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của các nước xã hội chủ nghĩa, những người yêu chuộng hòa bình trên thế giới… để nhân lên sức mạnh chống Mỹ.
Thứ năm, Xây dựng Đảng và đội ngũ cán bộ ngang tầm với nhiệm vụ, yêu cầu cuộc kháng chiến chống Mỹ. Đảng ta vừa hoạch định đường lối, vừa chỉ đạo trực tiếp cuộc kháng chiến trong từng giai đoạn, từng thời điểm. Để hoàn thành trọng trách lịch sử đó, Đảng ta luôn luôn coi trọng công tác Xây dựng Đảng, đào tạo đội ngũ cán bộ vừa hồng vừa chuyên, Đảng gắn với nhân dân, với dân tộc với phong trào cách mạng2.
Có thể nói, chính sức mạnh của chủ nghĩa xã hội, sức mạnh của chính nghĩa, sức mạnh của các dân tộc đang đấu tranh cho hòa bình, độc lập đã góp phần vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chiến chống Mỹ, cứu nước.
Những đổi thay kỳ diệu của đất nước từ ngày thống nhất đến nay, đã chứng tỏ những giá trị to lớn của Đại thắng mùa Xuân 1975 không ngừng được giữ gìn và phát huy. Những bài học tinh túy rút ra từ cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, đã và đang được Đảng ta vận dụng linh hoạt, sáng tạo vào điều kiện, hoàn cảnh mới để tiếp tục gặt hái lập nên những thắng lợi mới; Thể hiện:
Một là, trong quá trình đổi mới, phải kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trên nền tảng chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Đổi mới không phải là từ bỏ mục tiêu CNXH, mà CNXH phải được nhận thức đúng đắn hơn và xây dựng có hiệu quả hơn. Đổi mới không phải xa rời, mà là để nhận thức đúng, vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, lấy đó làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của Đảng, làm cơ sở phương pháp luận quan trọng nhất để phân tích tình hình, hoạch định và hoàn thiện đường lối đổi mới.
Hai là, dân là gốc của nước. Chính lòng dân, sức dân đã tạo nên sức mạnh vô địch trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc nói chung và trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước nói riêng. Hiện nay, khi chúng ta đang thực hiện công cuộc đổi mới, lại phải càng đặc biệt chăm lo củng cố mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân; thường xuyên đấu tranh ngăn ngừa và khắc phục căn bệnh quan liêu, tham nhũng để mỗi cán bộ, đảng viên phải thực sự vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân. Mọi chủ trương, chính sách của Đảng phải xuất phát từ lợi ích, nguyện vọng chính đáng của nhân dân.
Ba là, thực hành dân chủ, tôn trọng và đảm bảo quyền dân chủ, quyền làm chủ của nhân dân. Xây dựng và phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, bảo đảm tất cả quyền lực thuộc về nhân dân, để nhân dân thật sự là chủ thể tiến hành đổi mới và thụ hưởng thành quả đổi mới. Bên cạnh đó, để phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, cần phòng, chống đặc quyền, đặc lợi, chống suy thoái, biến chất trong đội ngũ cán bộ. Xử lý nghiêm minh theo pháp luật những hành vi phạm tội theo nguyên tắc mọi công dân bình đẳng trước pháp luật để bảo vệ Đảng, bảo vệ nhân dân, bảo vệ chế độ.
Bốn là, phát huy cao độ nội lực, đồng thời ra sức tranh thủ ngoại lực, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Phải xem phát huy nội lực là nhân tố quyết định đối với sự phát triển; đồng thời, coi trọng việc huy động các nguồn ngoại lực, thông qua hội nhập và hợp tác quốc tế, tranh thủ nguồn lực bên ngoài để phát huy nội lực mạnh hơn, tạo ra sức mạnh tổng hợp để phát triển đất nước nhanh và bền vững.
Năm là, đẩy mạnh cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh, coi đó là khâu then chốt. Các tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên phải không ngừng phấn đấu, thể hiện rõ tính tiên phong gương mẫu, nâng cao năng lực lãnh đạo quản lý, điều hành xã hội, quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và chuẩn bị đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Đồng thời, thực hiện tốt Nghị quyết số 04-NQ/TW ngày 30/10/2016 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ gắn với thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Bốn mươi lăm năm trôi qua, thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước mãi mãi là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam, là thiên anh hùng ca vĩ đại nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam, một sự kiện lịch sử có tầm vóc quốc tế lớn lao và tính thời đại sâu sắc, là “một trong những chiến công oanh liệt nhất của loài người” , “một trong những sự kiện vĩ đại nhất trong lịch sử hiện đại, sau thắng lợi của Cách mạng tháng mười Nga”3 . Và mỗi năm cứ dến ngày 30/4, là dịp chúng ta tưởng nhớ và biết ơn công lao trời biển của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các anh hùng liệt sĩ đã anh dũng hy sinh vì nền độc lập tự do của dân tộc; đồng thời, nhận thức sâu sắc hơn nữa giá trị lý luận và giá trị thực tiễn của những bài học kinh nghiệm mà Đảng ta đã đúc rút ra được trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc, để vận dụng một cách linh hoạt vào công cuộc đổi mới, góp phần thực hiện thành công sự nghiệp CNH-HĐH của đất nước ta trong giai đoạn mới hiện nay./.
1. Philip Daviton: Những bí mật của cuộc chiến tranh Việt Nam, NXB CTQG, H, 1995, Tr36.
2. Giáo trình TCLLLCT, Lịch sử ĐCS Việt Nam và lý luận cơ bản về ĐCS, NXB CTQG, H, 2017, Tr237-239.
3. Lời phát biểu của Chủ tịch CuBa Phiden Catxtơrô trong cuốn Thế giới ca ngợi thắng lợi vĩ đại của nhân dân ta, NXB Sự thật, H, 1977, tr83.