Đã 79 năm trôi qua kể từ khi Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, nhưng có lẽ đến hôm nay niềm tự hào, xúc động đó vẫn luôn chảy trong huyết quản của mỗi người dân khi nhắc đến hào khí của sức mạnh dân tộc Việt Nam trong những ngày Tổng khởi nghĩa Tháng Tám – một cuộc cách mạng đã mở ra một chế độ mới, một thời kỳ hoàn toàn mới mẻ cho cả dân tộc – thời kỳ độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Từ đây, người dân Việt Nam được sống trong một xã hội tự do, dân chủ sau gần 100 năm chịu sự cai trị hà khắc của chế độ thực dân.
Đánh giá về thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Chẳng những giai cấp lao động và nhân dân Việt Nam ta có thể tự hào mà giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức nơi khác cũng có thể tự hào rằng: Lần này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc địa và nửa thuộc địa, một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc”[1].
Thực tế lịch sử cách mạng Việt Nam trong 15 năm Đảng ra đời và lãnh đạo cách mạng là minh chứng rõ ràng cho khẳng định này. Ngay từ khi ra đời năm 1930, Đảng ta đã đề ra Cương lĩnh chính trị đầu tiên, xác định đúng đắn mục tiêu, nhiệm vụ chiến lược của cách mạng Việt Nam và tích cực chuẩn bị mọi điều kiện cho cuộc Tổng khởi nghĩa thông qua các cao trào cách mạng (1930-1931, 1936-1939, 1939-1945).
Thông qua các cao trào cách mạng đó, đã thể hiện sự chủ động, sáng tạo, linh hoạt, nhạy bén của Đảng. Dù trong điều kiện hoạt động bí mật, khó khăn, nhưng với việc giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc, Đảng ta đã động viên và phát huy cao độ ý chí, tinh thần của mọi giai cấp, tầng lớp nhân dân, tập hợp lại trong một Mặt trận Dân tộc thống nhất, tích cực chuẩn bị cho cuộc Tổng khởi nghĩa. Đặc biệt, Đảng đã dự đoán đúng thời cơ và hành động chính xác, kịp thời khi thời cơ xuất hiện. Dựa vào sự phân tích đúng diễn biến của tình hình thế giới và trong nước, Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 (tháng 5/1941) nhận định: “Nếu cuộc đế quốc chiến tranh lần trước đã đẻ ra Liên Xô, một nước xã hội chủ nghĩa, thì cuộc đế quốc chiến tranh lần này sẽ đẻ ra nhiều nước xã hội chủ nghĩa, sẽ do đó mà cách mạng nhiều nước thành công”,… “trong lúc này nếu không giải quyết được vấn đề dân tộc giải phóng, không đòi được độc lập, tự do cho toàn thể dân tộc, thì chẳng những toàn thể quốc gia, dân tộc còn phải chịu mãi kiếp ngựa trâu, mà quyền lợi của bộ phận, giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được”[2]. Nhờ dự đoán đúng tình hình và đúng thời cơ, toàn Đảng mới hành động mau lẹ, kịp thời. Khi Nhật tuyên bố đầu hàng Liên Xô và Đồng Minh, Hội nghị toàn quốc của Đảng khai mạc ở Tân Trào nhận định thời cơ giành độc lập đã tới, Đảng phải kịp thời phát động, lãnh đạo toàn dân khởi nghĩa giành chính quyền từ tay phát xít Nhật và bọn bù nhìn tay sai của chúng trước khi quân Đồng minh Anh, Mỹ vào Việt Nam. Đồng thời, Uỷ ban khởi nghĩa toàn quốc được thành lập, đã ra Quân lệnh số 1 hạ lệnh Tổng khởi nghĩa. Như vậy, Đảng ta đã ra lệnh Tổng khởi nghĩa đúng vào lúc thời cơ lịch sử có một không hai xuất hiện, thể hiện sự tài tình trong nghệ thuật chỉ đạo của Đảng ta.
Cùng với sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng, cách mạng Tháng Tám thành công đã cho thấy tinh thần yêu nước, đoàn kết, ý chí quật cường của các tầng lớp nhân dân, một lòng tin và đi theo Đảng, hơn 20 triệu người dân Việt Nam lúc bấy giờ đã quyết vùng lên giành độc lập cho dân tộc.
Vẻn vẹn trong vòng 15 ngày cuối tháng 8/1945, cuộc Tổng khởi nghĩa đã giành thắng lợi hoàn toàn, chính quyền trong cả nước về tay Nhân dân. Cách mạng Tháng Tám thắng lợi, bao nhiêu xiềng xích, gông cùm của chế độ thực dân, của chế độ phong kiến được gỡ bỏ, dân tộc Việt Nam bước vào những ngày đầu của tự do, vui mừng khôn xiết khi được giải thoát khỏi xiềng xích nô lệ. Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là một trong những trang sử vẻ vang nhất, chói lọi nhất của lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, mãi là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam.
79 năm trôi qua, cách mạng Việt Nam đã trải qua nhiều bước ngoặt lớn với những thử thách vô cùng to lớn. Nhưng tinh thần Cách mạng Tháng Tám mãi là niềm tự hào của dân tộc ta, tạo nên một khí thế hừng hực mới, tiếp thêm tinh thần để dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta lại làm nên chiến thắng trong các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, thực hiện thống nhất đất nước, đưa cả nước vững bước trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Ngày nay, Việt Nam đang thực hiện sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và đạt được những thành tựu to lớn, tạo nên những biến đổi hết sức sâu sắc trên các lĩnh vực. Thành tựu to lớn đó đã được Đảng ta khẳng định trong văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng “đất nước chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”[3]. Và những thành tựu đó đều bắt nguồn từ tiền đề là thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, là kết tinh của sức sáng tạo, đoàn kết, là ý chí tự lực, tự cường dân tộc, là kết quả của cả một quá trình nỗ lực phấn đấu bền bỉ, liên tục qua nhiều nhiệm kỳ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta.
Tuy nhiên, hiện nay bối cảnh chung trên thế giới vẫn nhiều khó khăn, phức tạp. Trong nước, nền kinh tế phát triển chưa bền vững, vẫn chưa hồi phục hoàn toàn sau tác động của đại dịch Covid-19; công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị còn nhiều hạn chế, yếu kém; xu hướng già hóa dân số; biến đổi khí hậu phức tạp... Những điều đó đang là trở ngại, ảnh hưởng lớn đến quá trình phát triển của cách mạng nước ta. Vì thế, nhân kỷ niệm 79 năm ngày Cách mạng Tháng Tám thành công, là dịp để mỗi người dân Việt Nam nhìn lại và tự hào về quá khứ hào hùng của dân tộc; đồng thời kế thừa và phát huy điều đó trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Mỗi cán bộ, đảng viên, người dân yêu nước Việt Nam phải luôn luôn tin tưởng tuyệt đối vào đường lối lãnh đạo sáng suốt, đúng đắn của Đảng; phát huy tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, ý chí tự lực tự cường để vượt qua mọi khó khăn, trở ngại; sống, làm việc hết mình để góp phần đưa đất nước tiến lên, giữ vững độc lập, hòa bình, dân chủ và giàu mạnh, sánh vai với các cường quốc năm châu.
79 năm qua đi, thời gian có thể làm phai mờ nhiều thứ, nhưng đối với dân tộc Việt Nam, hào khí của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 vẫn luôn là ngọn lửa thôi thúc thế hệ trẻ hôm nay vượt qua mọi khó khăn, nắm bắt thời cơ để hiện thực hoá khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
[1] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tập 7, trang 25
[2] Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, H. 2000, tập 7, trang 100, 113.
[3] Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, H.2021, tập 1, tr 104