Đồng chí sinh ra ở Hưng Yên nhưng hơn hai phần ba cuộc đời của đồng chí gắn bó với đồng bào miền Nam trong suốt hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng và Hồ Chủ tịch, với trách nhiệm là Bí thư Trung ương Cục, đồng chí đã chủ trì và cùng với các đồng chí khác lãnh đạo phong trào cách mạng miền Nam vào thời điểm gay go nhất và cũng oanh liệt nhất, ghi lại những dấu ấn sâu sắc về cuộc “Đồng Khởi” và kháng chiến chống xâm lược. Thắng lợi vĩ đại của cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước thuộc về toàn Đảng, toàn dân ta, trong đó có công lao to lớn của đồng chí Nguyễn Văn Linh.
Sau khi đất nước thống nhất, đồng chí tiếp tục được Đảng và nhân dân giao cho nhiều trọng trách. Và dù ở bất cứ cương vị nào, đồng chí cũng đem hết sức lực cống hiến cho Đảng và nhân dân, đặt lợi ích chung của cách mạng lên trên lợi ích cá nhân. Đồng chí luôn trăn trở, tìm cách tháo gỡ những khó khăn trong sản xuất và đời sống xã hội; lắng nghe ý kiến của nhân dân, nghiên cứu, tìm tòi những nhân tố mới, quan tâm tổng kết thực tiễn để làm sáng tỏ và góp phần xây dựng quan điểm, đường lối của Đảng.
Tại Đại hội VI, đồng chí được bầu làm Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Đây là lựa chọn sáng suốt và đúng đắn của Đảng ta vì đồng chí Nguyễn Văn Linh là tiêu biểu cho ý chí và nguyện vọng đổi mới của toàn Đảng và toàn dân ta. Đường lối đổi mới của Đại hội VI vạch ra là chính xác, rõ ràng, được nhân dân ủng hộ. Nhưng để đưa được Nghị quyết vào cuộc sống quả không đơn giản, vì lúc này, nước ta đang lâm vào khủng hoảng kinh tế - xã hội sâu sắc, tình hình QP-AN rất phức tạp, CNXH ở Liên Xô và Đông Âu đứng trước nguy cơ tan rã. Trước tình hình đó, đồng chí đã cùng Bộ Chính trị và BCH Trung ương Đảng chủ động, sáng tạo, khôn khéo chèo lái con thuyền cách mạng vượt qua giai đoạn khó khăn của đất nước. Nhờ đó, tình hình đất nước qua từng năm được cải thiện dần, lương thực từ chỗ không đủ ăn đã tiến tới xuất khẩu, hàng tiêu dùng trong nước bớt khan hiếm, lạm phát được kiềm chế… Sản xuất và lưu thông hàng hóa được cởi trói, hoạt động theo cơ chế thị trường với vai trò quản lý của nhà nước. Quan hệ giữa nước ta và các nước láng giềng được cải thiện đáng kể, trong đó, thành tựu lớn nhất là Việt Nam rút quân tình nguyện ra khỏi Camphuchia. Cùng với đó là việc giảm quân số, bố trí lại lực lượng quân sự, tạo điều kiện hòa bình và ổn định để xây dựng đất nước.
Đồng chí đã luôn kiên trì thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, nắm vững quan điểm đổi mới có nguyên tắc, đổi mới nhưng phải giữ vững định hướng XHCN, giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng - đồng chí cũng đã thẳng thắn phê phán quan điểm đòi đa nguyên, đa đảng của một vài đồng chí trong Đảng . Và theo đồng chí, đổi mới nhưng phải tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, thực hiện “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”. Đồng chí cũng viết hàng loạt bài về “Những việc cần làm ngay” được đăng trên báo Nhân dân thể hiện tinh thần dám nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật và nói rõ sự thật, không che giấu khuyết điểm. Những bài viết đã tạo ra một luồng sinh khí mới, phát động cả nước chống tiêu cực, công khai, dân chủ, đấu tranh phê phán sự trì trệ, bảo thủ, dối trá, cường quyền, bất công.
Suốt thời gian làm Tổng Bí thư, đồng chí đã cùng với các đồng chí lãnh đạo của Đảng và nhà nước đề ra và lãnh đạo thực hiện nhiều quyết sách đổi mới đúng đắn, sáng tạo trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, trong chính sách đối ngoại và bảo đảm an ninh-quốc phòng góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội VI của Đảng, làm cho đất nước đứng vững, ổn định, từng bược vượt qua khủng hoảng để phát triển tiến lên.
Trong cuộc sống thường ngày, đồng chí Nguyễn Văn Linh thẳng thắn, trung thực nhưng thắm đượm tình đồng chí. Đồng chí sống giản dị, liêm khiết, kiên quyết đấu tranh chống tham ô, lãng phí, và những biểu hiện xa hoa, phô trương, hình thức. Tác phong sâu sát thực tế, cụ thể, gần gũi quần chúng, biết lắng nghe ý kiến mọi người, được nhân dân, bạn bè, đồng chí tin yêu, kính phục.
Đồng chí Nguyễn Văn Linh - người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, một tấm gương về lòng trung thành và tận tụy, mẫu mực về đạo đức cách mạng, suốt đời hy sinh, phấn đấu vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, vì hạnh phúc của nhân dân. Noi gương đồng chí Nguyễn Văn Linh, điều thiết thực nhất là chúng ta hãy học tập đồng chí về phẩm chất đạo đức của người cộng sản trọn đời kiên trung với mục tiêu ĐLDT gắn liền CNXH, luôn đi sát thực tiễn phát triển lý luận, chống giáo điều, bảo thủ, dám đổi mới sáng tạo, sống giản dị, liêm khiết; chúng ta cũng phải ra sức phấn đấu đẩy mạnh sự nghiệp CNH, HĐH đất nước, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam./.