Tại Quy định số 22-QĐ/TW đã phân chia ra thành các chương cụ thể, rõ ràng, trong đó quy định một điều riêng về nguyên tắc trong kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng là mọi tổ chức đảng và đảng viên đều bình đẳng trước kỷ luật của Đảng và đều phải chịu sự kiểm tra, giám sát của Đảng, không có ngoại lệ. Đảng viên đã nghỉ hưu, nếu phát hiện vi phạm khuyết điểm trong thời gian đang công tác thì vẫn bị kỷ luật như đang đương chức. Cũng ở Chương 1, Điều 2 quy định rõ người bị kiểm tra, giám sát không được để lộ nội dung kiểm tra, giám sát cho tổ chức cá nhân không có trách nhiệm; không sử dụng thiết bị ghi âm, ghi hình, thu phát sóng khi làm việc với chủ thể kiểm tra, giám sát. Những người này được sử dụng bằng chứng, chứng cứ có liên quan để giải trình, bảo lưu ý kiến và đề nghị tổ chức đảng có thẩm quyền xem xét, kết luận, quyết định đối với mình.

Điểm mới nữa là, trong Quy định số 22-QĐ/TW, nếu đảng viên bị khởi tố, truy tố hoặc bị tạm giam hoặc do cơ quan thanh tra, kiểm toán cung cấp nội dung vi phạm pháp luật thì tổ chức đảng có thẩm quyền chủ động kiểm tra, xử lý đảng viên vi phạm mà không chờ kết luận hoặc tuyên án của tòa hoặc kết luận của cơ quan thanh tra, kiểm toán; không cần  chờ quyết định cho đảng viên, cấp ủy viên trở lại sinh hoạt mới kỷ luật. Có nghĩa là trong quá trình tạm đình chỉ sinh hoạt vẫn có thể tiến hành xử lý kỷ luật, không cần chờ hết thời gian đình chỉ sinh hoạt mới xử lý kỷ luật. Sau khi có bản án hoặc quyết định của tòa án hoặc kết luận của cơ quan thanh tra, kiểm toán, nếu thấy cần thiết, tổ chức đảng có thẩm quyền xem xét lại việc kỷ luật đảng đối với đảng viên đó. Đảng viên có vi phạm bị truy nã hoặc bị tòa án tuyên phạt từ hình thức cải tạo không giam giữ trở lên thì tổ chức đảng có thẩm quyền quyết định khai trừ hoặc xóa tên trong danh sách đảng viên đối với đảng viên dự bị, không phải thực hiện theo quy trình thi hành kỷ luật.

Quy định  mới nữa là công tác kiểm tra, giám sát phải kịp thời phát hiện nhân tố mới, tích cực để phát huy, phải bảo vệ cái đúng, bảo vệ người tốt, cán bộ dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đột phá vì lợi ích chung. Đồng thời phải chủ động phát hiện sớm để phòng ngừa, ngăn chặn, khắc phục khuyết điểm, vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên ngay từ khi còn mới manh nha, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn kéo dài và lan rộng. Trong nhiệm kỳ Đại hội XII, cấp ủy các cấp đã kiểm tra 264.091 tổ chức đảng và 1.124.146 đảng viên; ủy ban kiểm tra các cấp đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 15.920 tổ chức đảng và 47.701 đảng viên. Qua kiểm tra, cấp ủy các cấp đã thi hành kỷ luật 1.329 tổ chức đảng và 69.600 đảng viên; ủy ban kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật 17.610 đảng viên[1]. Tuy nhiên, có những vụ việc xử lý còn kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ, để lại nhiều hệ lụy và ảnh hưởng không nhỏ đến năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Vì vậy, trong Quy định số 22-QĐ/TW yêu cầu công tác kiểm tra, giám sát phải sớm phát hiện để phòng ngừa, ngăn chặn là hết sức cần thiết, đúng với tinh thần của Đảng ta là lấy xây là chính, không chờ đến khi có dấu hiệu vi phạm mới tiến hành kiểm tra, xử lý. Và kiểm tra cũng nhằm phát hiện những nhân tố mới tích cực để phát huy, nhân rộng. Do đó, để công tác kiểm tra, giám sát, thúc đẩy bảo vệ tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung của cán bộ thì một trong những vấn đề đáng quan tâm là phải hoàn thiện hệ thống nguyên tắc của Đảng và pháp luật của Nhà nước, bảo đảm chặt chẽ, thống nhất tránh chồng chéo và thiếu rõ ràng. Một hệ thống nguyên tắc và pháp luật đồng bộ thống nhất sẽ vừa bảo đảm tính nghiêm minh của kỷ luật, pháp luật. Vừa khuyến khích, động viên tạo điều kiện thuận lợi để cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung.

Để Quy định số 22-QĐ/TW sớm thực hiện với những điểm mới hết sức quan trọng, vì vậy rất mong Ủy ban kiểm tra Trung ương cần sớm ban hành hướng dẫn để các tổ chức đảng hiểu và thực hiện đúng những điều đã được chỉ rõ trong văn bản nêu trên để tinh thần của Quy định số 22-QĐ/TW sớm đi vào thực tiễn./.

[1] Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng ,tập 2, trang 200.